CIRCULAIRE PRODUCTIES
In 2023 en 2024 deden wij onderzoek naar hoe we tijdens een productieperiode circulariteit kunnen bevorderen. In samenwerking met het Cultuur Innovatiefonds Provincie Utrecht kregen we inzicht in de processen en waar er vooruitgang te behalen valt. Een van de belangrijkste observaties is dat brede samenwerking nodig is om circulariteit te bevorderen. Daarom willen we onze kennis zoveel mogelijk verspreiden.
​
Op deze pagina vind je de belangrijkste lessen die wij hebben geleerd en nodigen wij jou uit om jouw kennis ook te delen!
Een circulair maakproces
De vijf belangrijkste lessen
Tijd
De juiste materialen op een circulaire manier vinden kost tijd. Je moet lijntjes uitzetten, beschikbaarheid kan variëren en ook heb je ruimte nodig voor experiment. Daarom is het van grote meerwaarde als ik als ontwerper al in de conceptfase met een opdrachtgever kan mee denken over de beeldtaal en budget zodat ik meteen aan de slag kan met het zoeken van passende materialen. In een ideale situatie weet ik ruim twee maanden voordat de productie begint waar ik ongeveer naar op zoek moet.
​
"Omdat het ontwerp voor dit kostuum voor Miss Indie Nile in een vroeg stadium helder was had ik een aantal maanden voor het scouten van materialen voor het corset, de crinoline en de stoffen. Het kostuum bestaat dan ook voor 95% van hergebruikt of deadstock materialen."
1
Foto door Annelies Verhelst
"About Me And My Mother" - Miss Indie Nile
Flexibiliteit
Soms kan in het proces blijken dat gewenste materialen niet circulair gaan lukken. Op dat moment is het fijn om te weten of er nog ruimte in tijd of budget is om te kijken naar circulaire alternatieven die hetzelfde verhaal kunnen vertellen. Dit vergt extra flexibiliteit en creativiteit van zowel de opdrachtgever en van mij als ontwerper.
​
"Dankzij Marktplaats en VINTED kan je veel tweedehands stylen en zijn er eindeloos veel pruiken te vinden. Vijf identieke outfits bleek echter lastig en dus hebben we voor deze voorstelling voor 155 gekozen om de jassen zelf te maken van deadstock materialen. Naast dat het bijdroeg aan circulariteit gaf het ook een veel beter resultaat."
2
Foto door Lin Woldendorp
"Johnny" - Een Vijf Vijf
Afspraken
Door gezamenlijk met een opdrachtgever een doelstelling te formuleren kan ik aangeven wat ik nodig heb aan tijd, geld en flexibiliteit om in die mate circulair te werk te kunnen gaan. De doelstelling kan bijvoorbeeld een percentage zijn dat aangeeft hoeveel materialen circulair gewonnen moeten worden. Ook kun je het Theatre Green Book als leidraad nemen, dit is een erkende tool om producties te vergroenen en kan helpen bij de planning en het verdelen van de verantwoordelijkheid.
​
“Ik leg het liefst afspraken contractueel vast zodat we gezamenlijk de verantwoordelijkheid delen voor een circulaire productie. Én zodat je tijdens het proces altijd op deze afspraken terug kan vallen. Zo spraken we binnen de productie met Korzo en Zino Schat af dat de kostuums na gebruik zullen terugkeren naar mijn atelier, zodat ik de materialen weer kan hergebruiken.”​​
3
Foto door Gerrit Schreurs
"Exit Sign" - Korzo, Zino Schat
Materialenkennis
Ik probeer materialen altijd zo modulair mogelijk toe te passen, zoals het stikken van naden in plaats van lijmen. Dit draagt bij aan hergebruik van de materialen nadat een kostuum is afgedragen. Daarnaast is het handig om te weten welke materialen je nodig hebt en waar je dit circulair vandaan kan halen. Het beste is om ergens een voorraad van te hebben liggen, maar vaak heb je specifieke materialen nodig.
​
"Ik haal mijn padding voor schoudervulling bijvoorbeeld bij een lokale meubelstoffeerder die reststukken fiberfill overheeft. En weet ik waar ik oude trouwjurken kan ophalen om er weer iets moois van te maken. De jurk voor Christina Castalia is dan ook geheel van de stof van oude trouwjurken vervaardigd."
​
4
"AVN Awards" - Christina Castalia
Samenwerking
Om circulariteit optimaal te bevorderen moeten we de handen ineenslaan en ons netwerk, kennis, bronnen en creativiteit gaan delen. Onderling kennis uitwisselen met andere circulaire makers kan enorm bijdragen aan een efficiënte zoektocht.
Daarom ben ik een openbaar toegankelijke DATABASE begonnen met alle adressen waar ik mijn circulaire materialen heb gehaald. Doe je mee?
​
Ook zijn we op Whatsapp de community TEXTIELCIRKEL gestart om gemakkelijk materiaal en kennis uit te wisselen. Voel je welkom!
​
"Voor de productie voor de kostuums voor Magic Tom & Yuri hebben we veel verschillende bronnen gebruikt om de materialen vandaan te halen. Deze vind je in de database."
​
​
5
Foto door Sabrine Baakman
"Magic Tom & Yuri ZIJN Cool" - Magic Tom & Yuri
Week van de
Circulaire Economie
Tijdens de Week van de Circulaire Economie deelden we onze kennis, lanceerden we de DATABASE en riepen we op om deze database gezamenlijk aan te vullen zodat circulair werken breder toegankelijk wordt.
​
Wil je graag verder de diepte in?
Boek een workshop of lezing via info@pleunpijnenburg.com
